Het is het verhaal van een Duitser die vanaf 1930 in Groningen woonde, voor Nederland wou vechten, in Duitse dienst moest, in het Nederlandse verzet kwam en uiteindelijk moest onderduiken en daar zijn verzetswerk voortzette. Een ontzettend bijzonder verhaal die hier onder uitgebreid beschreven staat:

Hans Anton Sauerborn wordt op 25 juni 1911 geboren te Wuppertal-Barmen. Op 19-jarige leeftijd vertrekt Hans naar Nederland waar hij trouwt met een Nederlandse vrouw genaamd Siebrigje Streur, geboren 2 mei 1915 te Groningen. Ze komen in Groningen te wonen alwaar Hans, na enkele jaren van geen werk kunnen vinden, een kleermakerij begint in het Oude Kijk in ’t Jatstraat 16b. Het is crisistijd, dus of terug naar Duitsland of voor jezelf beginnen, het wordt dat laatste. Al vanaf het moment dat Hans in Nederland woont probeert hij een paar keer te ‘naturaliseren’, kortgezegd officieel Nederlander te worden. Keer op keer krijgt hij nul op het rekest en ook zijn aanmelding voor het Nederlandse leger in 1938 – toen 27 jaar oud - wordt geweigerd. Te oud wordt hem vertelt.

Bij het uitbreken van de oorlog is er nog niks aan de hand voor Hans. Hij kan zijn werk als kleermaker voortzetten, maar de angst om opgeroepen te worden voor Duitse dienst is wel aanwezig. Deze angst wordt op 25 januari 1942 werkelijkheid. Waarom nou precies hij wordt opgeroepen is eigenlijk een raadsel, juist door het hebben van een Nederlandse vrouw wordt verwacht, en vooral gehoopt, dat dit niet zal gebeuren. Hans wordt ingedeeld bij een verbindingsdienst van de Luftwaffe (Luftnachrichten) en komt terecht in Königsberg (Oost-Pruissen), het tegenwoordige Kaliningrad. Doordat Hans geen dienstplicht vervuld heeft komt hij bij deze eenheid terecht. Na slechts twee week in Königsberg wordt hij overgeplaatst naar Rusland. Hier zullen in korte tijd heftige gevechten meegemaakt worden en ziet zaken die je een ander niet toewenst.

Hans raakt gewond door bevriezing en wordt om deze reden teruggetrokken van het front en overgeplaatst naar een ziekenhuis op het Poolse eiland Dievenow. Hier zit tevens een opleidingskamp. Hier krijgt Hans te horen dat een deel van dezelfde eenheid in Groningen zit gestationeerd. Door geluk en het vak van kleermakerij lukt het hem na zijn herstel om bij de eenheid in Groningen te komen. Een van zijn officieren is tijdens de kleding wassen door manschappen de pet verloren. Hans biedt de officier aan een nieuwe voor hem te maken in ruil voor overplaatsing naar Groningen, de plek waar hij woont en zich thuis voelt. Dit verzoek wordt gehonoreerd door de officier. Na elf maanden afzien is hij weer terug in Nederland bij zijn vrouw.

Eenmaal in Groningen aangekomen wil Hans in eerste instantie deserteren en onderduiken. Inmiddels heeft hij ook al contact met het verzet in Groningen en Friesland en die hebben hem aangeraden vooral niet uit Duitse dienst te treden. Hans dient namelijk eerst op Fliegerhorst Eelde en later verscheidene luisterposten van de Luftwaffe in Friesland. Hier komen bijv. ook de telefoonverbindingen vanaf het Scholtenhuis (S.D. Hoofdkwartier te Groningen) langs. Zo kan hij het verzet voorzien van uiterst geheime informatie. Zijn rol in het verzet zal naarmate de oorlog vordert steeds belangrijker worden…

Hans heeft het verzet wel vertelt, dat wanneer hij overgeplaatst zou worden naar elders, wil onderduiken met zijn gezin. Andries van der Meulen, een wachtmeester van de politie in Zwaagwesteinde heeft er eind 1942 al voor gezorgd dat Hans in het verzet terecht komt. Andries is tevens de man die er voor kan zorgen dat Hans en zijn vrouw worden voorzien van vervalste persoonsbewijzen. In geval van onderduiken zou Hans Sauerborn het leven in gaan als tandarts Antonius Frederikus Streef, geboren op 15 september 1911 te ’s Gravenhage. Zijn vrouw Siebriegje zal vanaf dat moment Hilda Boersma heten, geboren op 25 juni 1915 (echte geboortedatum van Hans) te Leeuwarden.
In maart 1944 staat de S.D. bij Van der Meulen op de stoep om hem te arresteren. Hij is op dat moment niet thuis. De vrouw van Andries neemt direct contact op met Sauerborn om hem te waarschuwen. Die kan Andries nog net op tijd waarschuwen voor hetgeen gebeurd is. Helaas wordt Andries enkele dagen later, op 13 maart, alsnog opgepakt. Niet veel later krijgt Sauerborn te horen dat hij vanuit Friesland overgeplaatst zou worden naar Linz, Oostenrijk. Dit, en het feit dat Andries van der Meulen is opgepakt, doet Hans besluiten om met zijn vrouw en hun elf maanden oude zoontje genaamd Alfred Jan te gaan onderduiken. Klaas Boersma, toen zo rond de 36 jaar en afkomstig uit Metslawier in Friesland regelt een onderduikadres voor de familie Sauerborn. Hans komt terecht bij Sjoerd Blom in Metslawier en zijn vrouw en kind bij Harm Meijer uit Anjum.

In de laatste maanden van de oorlog treedt Hans - toen met zijn verzets/onderduiknaam Antonius Frederikus Streef - in dienst bij de Binnenlandse Strijdkrachten. Hier kan hij zijn ervaring als ‘Duitse’ soldaat goed overbrengen door het geven van wapeninstructies. Ook stelt Hans zijn woning en radio in de stad Groningen beschikbaar voor het verzet. Tot het einde van de oorlog is hij ook deels verantwoordelijk voor het leveren van wapens, vervoer van verzetslieden en andere belangrijke zaken ten behoeve van het verzet. Zo komt Hans toch nog terecht in het Nederlandse leger en raakt hiermee zijn Duitse nationaliteit kwijt.

Voor zijn verzetswerk wordt Hans niet ver na de bevrijding onderscheiden door Prins Bernhard. Een oorkonde en speldje herinnert hier aan. De ultieme erkenning voor zijn werk komt in 1949 wanneer hij als 7e persoon genaturaliseerd wordt en daarmee officieel Nederlander wordt verklaard. In 1982 wordt Hans Sauerborn het Verzetsherdenkingskruis aangeboden. Een jaar later – op 72-jarige leeftijd - komt Hans te overlijden.

Nu, 36 jaar later is het bijzondere nalatenschap van Hans Anton Sauerborn via zijn zoon Hans Marius Sauerborn in de collectie van het Oorlogsmuseum Middelstum terecht gekomen. Een moeilijk te evenaren verhaal die een prominente plek zal krijgen in het museum!

Het nalatenschap bestaat uit vervalste persoonsbewijzen, distributiestamkaarten, oorkondes, duik-kaarten, vele brieven met verklaringen van derden betreffende zijn trouw aan Nederland, naturalisatiedocumenten en meer.