Het was in juli 2011 dat ik met mijn metaaldetector op pad was in de tuin van de Asingapoort – toen nog niet wetende wat zich daar in de oorlog had afgespeeld. Ik ging er dan ook heen om oude munten te vinden in de moestuin, maar die bleven helaas uit. Op het strak gemaaide gazon zoeken was geen optie.
Nadat ik mijzelf reeds had afgemeld bij de eigenaren van het perceel, trok ik toch de stoute schoenen aan en liep een rondje over het gazon. De detector, een oud ding uit de jaren 80, begon na slechts twee stappen flink te piepen. Een goed signaal! Voorzichtig begon ik te graven in een groot vierkant om het signaal heen. Het uitgestoken blok werd aan de kant gelegd en zwaaide de detector erover om te horen of het signaal inderdaad daar vandaan kwam. Dat bleek zo te zijn. Handmatig trok ik het blok grond steeds verder uit elkaar, tot ik het kluitje in mijn hand had waarin zich het signaal bevond.
Het werd al ietwat schemerig toen ik het kluitje voorzichtig afbrokkelde tot het metalen object zichtbaar werd: een lauwerenkrans met hierin een adelaar. Dit moest wel een Duitse onderscheiding zijn! Zoveel verstand had ik er toen nog niet van, maar vermoedde dat dit om een parachutisten medaille moest gaan. Snel werd het gat dichtgegooid, legde de grasplag er weer netjes over, trapte het aan en rende naar huis. Daar spoelde ik vol enthousiasme de onderscheiding schoon en een mooie goudkleurige adelaar werd zichtbaar. Een zoektocht op internet bevestigde mijn vermoedens: het ging inderdaad om een Fallschirmschützen Abzeichen. Enkel het hakenkruis ontbrak uit de poten van de adelaar. Een dag later nog geprobeerd deze te vinden, maar helaas..
Maar hoe kwam deze bijzondere onderscheiding in Middelstum terecht en waarom was het hakenkruis er uit gebroken? In de daarop volgende jaren werd mij duidelijk dat er verschillende Duitse instanties hadden gezeteld in de Asingapoort in Middelstum. Vijf jaar later vond ik in een archief een verzetsdocumentje waarin vermeld stond dat vanaf maart 1945 grote delen van de 21. Fallschirmjäger-Division Gericke in het noorden van Nederland waren gestationeerd. In de sector Adorp-Middelstum waren dat 700 man van de Einheit Franz, vernoemd naar één van de officieren binnen deze afdeling.
Het hakenkruis leek doelbewust uit de onderscheiding gebroken te zijn. Uit ervaring wist ik dat deze elementen toch vrij goed vastzitten als onderdeel van de rest van het medaille. Het kan zijn dat de betreffende soldaat klaar was met de oorlog en zich wou ontdoen van alles wat hem als Duitse soldaat zou identificeren. Misschien een deserteur? Dat blijft gissen.
Twee jaar geleden werden in een fotoalbum uit Winsum enkele foto’s ontdekt van de Einheit Franz in Winsum. Hieronder ziet u één van deze foto’s, en een foto van de door mij gevonden medaille.